Đồi cát Nam Cương rộng 700 ha, nằm cách thành phố Phan Rang khoảng 8 km về phía đông nam thuộc ấp Tuấn Tú, xã An Hải, huyện Ninh Phước. Không nổi bật như đồi cát Mũi Né, Nam Cương ẩn mình sau những con đường quanh co xuyên qua xóm làng, lúc lên dốc, lúc lại xuống đồi. Tuy lòng vòng là thế, nhưng du khách sẽ được chiêm ngưỡng những sắc vàng, đỏ hoang dại của cây xương rồng đâm chồi nảy lộc mạnh mẽ dọc lối vào nơi đất cát khô cằn này. 

Một trong những điều lý thú của đồi cát Nam Cương là “sự thay đổi diện mạo” từng giờ, từng ngày. Bước chân các cô gái Chăm lún sâu trên cát cũng bị xóa sạch dấu vết chỉ sau một đêm. Chỉ cần một đợt gió “hát”, táp mạnh vào miền cát vàng, thì những đường cong nơi triền cát lại uyển chuyển tạo nên vẻ quyến rũ và lạ lùng khác trước, trông xa như những đợt sóng nhấp nhô dập dềnh trên đại dương. 

Thời khắc đẹp nhất để chiêm ngưỡng đồi cát là khi bình minh lên, những con nắng màu lam đầu tiên lan dần trên trảng cát vàng khiến hiện rõ những tầng lớp được “phân giải màu” sáng, tối rồi dần dần ửng sang sắc cam nhạt. Có trảng thì thẳng tăm tắp, trảng khác lại vút cao ngợp tầm mắt, lại có trảng sóng sánh đường cong điệu đà. Nếu tưởng tượng hơn nữa, bạn có thể hình dung ra nhiều hình thù đặc biệt trong tạo hình của cát - “đặc sản” của nắng và gió Nam Cương. 

Đến với đồi cát Nam Cương, du khách cũng sẽ không khỏi ngạc nhiên về cái thú săn bắt dông trong cát vô cùng hấp dẫn. Loài động vật này có hình dạng như tắc kè bông, tuy nhiên da không sần sùi mà trơn láng hơn với chấm vàng xanh mập mạp. Chúng chạy rất nhanh và chỉ chuyên sống ở các động cát, tiện bề chui lủi. 

Để săn được dông, người địa phương phải dùng những cây leng, cây thuổng đào hang bắt, sau đó dùng đạn giàn thun bắn bị thương rồi cột chúng lại bằng dây dù. Dông tại Ninh Thuận được coi như một đặc sản và là một vị thuốc bổ, có thể chế biến thành nhiều món như gỏi, nướng mọi, nướng xả ớt, hấp, cháo dông… Thịt dông trắng, săn và ngọt. Còn trứng dông thì được liệt kê vào hàng sơn hào hải vị, luôn được giới sành ăn săn lùng do vị béo nhưng không ngậy, khiến người ăn không biết ngán. 

Một đặc trưng khác của đồi cát Nam Cương là hình ảnh những cô gái Chăm đi lại uyển chuyển in bóng trên cát. Họ có nước da màu mận, duyên dáng trong trang phục truyền thống: váy dài chấm gót, vấn khăn trùm đầu nhưng không che mạng, đầu đội nước, chân bước mềm mại, tô điểm những sắc màu cho triền cát vàng rộng lớn. 

Bên cạnh đó, khi đứng trên những trảng cát cao nhất ở đây, du khách cũng có thể chiêm ngưỡng từ xa vẻ đẹp của Chà Bang - dãy núi huyền thoại của người Chăm, đứng sừng sững, hùng vĩ, trông xa như hình lưỡi búa khổng lồ. Nếu đến tham quan vào tháng 4 - 6, bạn sẽ may mắn được tham dự lễ hội Pô Nai ở dãy núi này với nhiều tiết mục ca múa nhạc dân gian Chăm đặc sắc, thể hiện ước muốn mưa thuận gió hòa của cư dân nông nghiệp nơi đây. 

Ngoài ra, nếu đã đến đồi cát Nam Cương ở Ninh Thuận, du khách cũng đừng quên ghé thăm thôn Nhị Hà với phong cảnh đậm chất du mục thanh bình. Nơi đây, người ta nuôi cừu thành từng đàn, số lượng từ trăm đến nghìn con. Trong bóng chiều bảng lảng, hình ảnh những chú mục đồng chăn cừu trên đồng xanh thật đẹp bình yên và giản dị. Nhiều bạn trẻ đến đây để thực hiện cho mình những bộ ảnh cưới sống động giữa bầy cừu trắng nhởn nhơ. 

VnExpress Du lịch - 26/11/2013